Eğitimin farklı kültürlerde farklı anlamları olsa da işleyiş biçimleri çok benzer. Eğitim her zaman farklı ekonomik sınıflar, etnik kökenler ve dini inançlar arasında adil bir şekilde ulaşılması kolay olmayan bir konu oldu. Bu farklılıkların yanında eğitim sistemi genel olarak her bireyi bir kalıba sokmaya çalışıyor, her alanda aynı yetenek ve ilgiye sahip olmasını bekliyor. Sadece konular değil, öğretme biçimi de çok farklı karakterler için farklı bir yöntemlere sahip olmak yerine – tüm “farkı” olanları aynı kalıba sokuyor.
Türkiye’de geleneksel eğitime eşit erişim için mücadeleler sürerken, bazıları ortak öğrenme yaklaşımına alternatifler üzerinde çalışıyor. Şehir Dedektifi, “eğitim yolları” yerine “öğrenme yollarına” odaklanarak bilgi edinme açısından daha geniş bir araç yelpazesi sunuyor.
Şehir Dedektifi, şehri bir eğitim platformu olarak ele alıyor ve çocukları tüm duyularını kullanarak gerçek hayatı algılamaları, yaşayarak öğrenmeleri, gözlemlemeleri ve önceliklerine göre hatırlamaları için sınıf ortamının dışına çıkarıyor. Şehir Dedektifi’ni özel yapan şey, çocuklara ne öğrenmek istediklerine karar verme özgürlüğü vermesi oluyor.
Haritalar deneyimlerin kaydedebileceği bir araç olarak kullanılıyor; bu örnekte artık jeopolitik ve ekonomik özellikler dikkate alınmıyor ve en önemlisi, yetişkinler tarafından yaratılmıyor. Haritalar, gönüllülerin çocuklar ile birlikte düzenlediği birkaç yürüyüş ile tasarlandı. Yürüyüşlerin ardından, hangi duyuların hangi mekanlarda tetiklendiğini, çocukların bunları nasıl ifade ettiklerini veya görselleştirdiklerini, deneyimlerini nasıl aktardıklarını anlamak için çeşitli atölyeler düzenliyorlar. Bu çalıştay ve toplantılardan sonra odak noktaları belirlenmekte ve haritalar oluşturulmaktadır. Bu katılımcı haritalama yolu ile deneyim, diğer bölgelerden öğrenmek ve şehirlerini deneyimlemek isteyen diğer çocuklar için yeniden üretilebilecek bir araç haline geliyor.
Bu farklı yaklaşımlar, aslında farklı ilgi ve yeteneklere sahip çok farklı karakterler olan, ancak aynı odada toplanan çocukların çoğu için aynı şeyleri aynı şekilde “öğrenmek” için hayati önem taşımaktadır. City Detective, farklılıklara yer olmayan geleneksel eğitim sisteminde bu boşluğu doldurmak istiyor. Önceliği “farklı”ya yer açmak olduğu için Şehir Dedektifi araçları, yeni öğrenme biçimlerine yeni bir alternatif sunuyor.
c-r-a-c-k-s adına Liana Kuyumcuyan Şehir Dedektifi’nden Gizem Kıygı ve Nur Akdemir ile konuştu
Video: Volkan Işıl
Çeviri ve altyazı: Barış İne